Ruszyła akcja "Test na HCV – prosty krok do zdrowia!" organizowana w partnerskiej współpracy Fundacji Gwiazda Nadziei oraz firmy AbbVie Polska Sp. z o.o. Honorowym patronatem akcję objęły: Polska Grupa Ekspertów HCV, Polskie Towarzystwo Hepatologiczne oraz Polskie Towarzystwo Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych.
Jej celem jest zachęcenie Polaków do wykonywania badań diagnostycznych sprawdzających obecność we krwi przeciwciał anty-HCV oraz edukacja na temat WZW typu C, w tym dróg zakażenia, przebiegu i odległych skutków zakażenia.
W ramach akcji powstały plakaty i ulotki informacyjno-edukacyjne, zachęcające do wykonania testu na HCV oraz pokazujące sytuacje, w których może dojść do zakażenia. Plakaty będą dystrybuowane do gabinetów diagnostycznych, lekarzy POZ, pielęgniarek oraz będą przekazywane podczas szkoleń, konferencji i spotkań stowarzyszeń pacjentów.
Szacuje się, że w Polsce wirusem HCV zakażonych jest ponad 230 tys. osób, jednak dotychczas zdiagnozowanych zostało tylko ok. 30 tys. z nich. To oznacza, że nawet 200 000 osób może nie być świadomych zakażenia1. Tymczasem wirusowe zapalenie wątroby typu C (WZW typu C) może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, w tym marskości i raka wątroby2.
Jak można się zakazić HCV?
HCV jest wirusem przenoszonym przez krew. Do zakażenia może dojść, gdy do krwiobiegu zdrowej osoby dostanie się krew osoby zakażonej HCV3. Na zakażenie HCV mogą być narażone osoby,
które kiedykolwiek poddawały się zabiegom medycznym lub niemedycznym z użyciem niesterylnego sprzętu, jak operacje, zabiegi endoskopowe, stomatologiczne, czy nawet zabiegi kosmetyczne,
jak manicure, tatuaż czy akupunktura. W przypadku tych ostatnich, podobnie jak w przypadku zabiegów medycznych, powodem zakażenia HCV jest użycie niesterylnych narzędzi przy jednoczesnym naruszeniu ciągłości tkanek (uszkodzenie skóry)4,5. W grupie ryzyka znajdują się także osoby, które przed 1992 r. były hospitalizowane lub otrzymywały w tym czasie transfuzje krwi
i preparatów krwiopochodnych6,7. Ponadto do zakażenia HCV może dojść drogą seksualną, podczas ciąży i porodu (zakażenie noworodka przez matkę) czy podczas współdzielenia z osobą zakażoną przedmiotów codziennego użytku, jak np.: żyletki czy maszynki do golenia4,5,7 w sytuacjach, w których dojdzie do naruszenia ciągłości skóry.
Polacy nie robią testów na HCV
Potwierdziło to badanie TNS OBOP, które wykazało, że choć prawie 81% Polaków było w sytuacji,
w której mogli zakazić się HCV, tylko 16% z nich wykonało test anty-HCV8. Warto podkreślić, że aż 30% badanych zadeklarowało, że doświadczyło minimum trzech sytuacji, w których mogło dojść
do zakażenia HCV, w tym u ponad dwóch trzecich doszło do naruszenia ciągłości skóry w wyniku przekłuwania różnych części ciała lub zabiegu stomatologicznego8. Powyższe sytuacje mogą być przyczyną zakażenia pomimo stosowania się do zasad bezpiecznej praktyki medycznej, np. jeśli narzędzia użyte do zabiegu zostały niewłaściwie wysterylizowane.
Zbadaj swoją krew – to proste!
Podstawowe badanie, pozwalające na wykrycie wirusa jest bardzo proste. Jeśli dojdzie do zakażenia, nasz organizm produkuje przeciwciała skierowane przeciw HCV. Aby upewnić się, czy mieliśmy kiedykolwiek kontakt z tym wirusem, wystarczy wykonać badanie na obecność we krwi przeciwciał anty-HCV. Jest to szybkie badanie diagnostyczne krwi. W przypadku wykrycia we krwi przeciwciał, należy skontaktować się z lekarzem specjalistą, który zleci wykonanie badania potwierdzającego obecność we krwi materiału genetycznego wirusa (tzw. HCV RNA). Dopiero dodatni wynik tego badania, tzn. stwierdzenie obecności HCV RNA we krwi, wskazuje na przewlekłe WZW typu C. Test HCV RNA pozwala na wykrycie wirusa już po około 2 tyg. od momentu zakażenia (ekspozycji
na wirusa)5,6.
Partnerzy akcji :
1. Madaliński K, Flisiak R, Halota W i in., Report prepared for The World Hepatitis Day - 28th July 2013. http://www.pzh.gov.pl/page/fileadmin/user_upload/aktualnosci/Report%20for%20Hepatitis%20Day%20WHO.pdf, [Dostęp 22.04.2015].
2. Centers for Disease Control and Prevention. Hepatitis C: General Information. 2010 http://www.cdc.gov/hepatitis/hcv/pdfs/hepcgeneralfactsheet.pdf, [ Dostęp: 22.04.2015]
3. World Health Organization. Hepatitis C Fact Sheet 2012. http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs164/en/, [Dostęp 22.04.2015].
4. WHO. Guidelines for the screening, care and treatment of persons with hepatitis C infection. http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/111747/1/9789241548755_eng.pdf?ia=1. [Dostęp: 22.04.2015]
5. Ghany MG, Strader DB, Thomas DL, Seeff LB. AASLD Practice Guidelines. Diagnosis, management, and treatment of Hepatitis C: an update. Hepatology 2009; 49(4): 1335-1374.
6. Madalinski K, Filisiak R, Halota W, i in. Diagnostyka laboratoryjna zakażeń wirusem zapalenia wątroby typu C. Rekomendacje Polskiej Grupy Roboczej 2012/2013, Diagnostyka Laboratoryjna 2013, Vol. 49, Nr. 1, 65-70.
7. CDC. Hepatitis C FAQs for Health Professionals, http://www.cdc.gov/hepatitis/HCV/HCVfaq.htm, [Dostęp 4.05.2014]
8. Raport "Świadomość Polaków na temat zagrożenia WZW C" przygotowany na podstawie wyników ogólnopolskiego badania Omnibus TNS Polska, zrealizowanego przy użyciu techniki CAPI, na reprezentatywnej próbie Polaków w wieku 15 lat i więcej w dniach 13-18.02.2015, całkowita wielkość próby: n=1000.